Afgelopen maandag hield ik een boekbespreking van mijn boek ‘Ondernemen met bezieling’ bij een afdeling van het Humanistisch Verbond. Vlak voor ik de deur uitrende om mijn trein te halen, zei één van de deelnemers: ‘Het allermoeilijkste van het ondernemerschap is het omgaan met je gevoelens.’ Ik had geen tijd om langer met haar door te praten, maar ik was het volledig met haar eens.
Op vele gebieden in het leven kunnen al je ‘knoppen’ ingedrukt worden, maar ondernemerschap hoort daar zeker bij. Zeker als je vanuit bezieling je ondernemerschap wilt vormgeven. Dan ligt datgene wat je wilt bieden dicht bij je hart, en ben je dus kwetsbaarder en is het makkelijker om van je stuk te raken dan als je iets biedt dat minder persoonlijk is.
Regelmatig kun je in je ondernemerschap geplaagd worden door tegenstrijdige gevoelens. ‘Zal ik die training gaan geven, die al voor tachtig procent ontwikkeld is, maar nog steeds op de plank ligt? Of stel ik het uit?’ ‘Zal ik dat artikel afschrijven, dat al half in de steigers staat, maar steeds maar niet afkomt?’
Steeds sta je voor een tweesprong. ‘Ga ik deze kant op, of die kant?’
Je hoort de stem van je conditionering – de stem die zorgt voor een beheersbaar, overzichtelijk universum. De stem die je de dingen laat doen, zoals je ze altijd al hebt gedaan. Zodra jij met nieuwe, spannende plannen komt, zegt die stem: ‘Overleef ik dit wel?’, ‘Word ik gewaardeerd?’, ‘Zien ze me staan?’. ‘Ben ik wel goed genoeg?’ ‘Slaat het ergens op wat ik doe?’ Iedereen heeft een verschillend pakket van conditioneringen meegekregen. Maar de onderliggende toon van conditionering is steeds hetzelfde: die van ‘tekort’.
En dan is er de stem van de roeping. Er is iets in jou, dat geroepen wordt, en dat gehoor wil geven. Datgene wat je te geven hebt wil eruit. Je talent wil een afnemer. Je licht wil stralen! De toon van deze stem is die van ‘overvloed’, van mogelijkheden.
Het is niet altijd simpel om de stemmen van conditionering en roeping te onderscheiden.
Want beide stemmen brengen confronterende gevoelens met zich mee. Als je niet luistert naar de stem van je conditionering, voel je je ongemakkelijk. En juist als de stem van de roeping aan je trekt, wordt de dringende stem van de conditionering feller. Conditionering houdt niet van afwijken van de gebaande paden. Je moet doorgaan, op de manier dat je dat altijd al doet, op de manier die veilig en beheersbaar voelt.
De stem van de roeping kan ook confronterend zijn. Maar dit is meer het ongemakkelijke gevoel van de eikel, die een eik aan het worden is. De schil van de eikel, die zo lang bescherming en structuur heeft geboden, is een hindernis geworden om te groeien. De eik wil groeien en drukt de schil kapot. Dat doet pijn, en veroorzaakt verwarring en twijfel.
Hoe maak je onderscheid tussen de verschillende ‘stemmen’ in je?
Door te vertragen. Door stil te staan bij de tweesprong, en alle gevoelens toe te laten. Conditionering laat je in de actie springen, en de kunst is om je niet gek te laten maken door deze plichtmatige dadendrang. Alleen als je in alle rust alle pijnlijke en verwarrende gevoelens toelaat, kun je je gevoelens in twee stapels gaan sorteren. Welk ongemak hoort bij de stem van je conditionering? Welk ongemak hoort bij het sterker worden van de stem van je roeping?
Ga zo langzaam als je kunt, en wacht tot het antwoord helder wordt, en je weet welke kant je op wilt gaan.
En wees niet verbaasd, als je even later weer voor een tweesprong staat. Het onderscheid tussen roeping en conditionering dient steeds weer gemaakt te worden. Maar gaandeweg ga je hun verschillende kleur en toon steeds beter onderscheiden, en wordt het makkelijker om jouw eigen weg te vinden.
hartelijke groet!
Simone
[module-285]
Verantwoording foto: www.flickr.com, onder een Creative Commons License. Fotograaf: Sarah Gregg
