Alle vormen van meditatiebeoefening beginnen met hetzelfde: jezelf langzamerhand gaan toestaan om werkelijk te zijn waar je bent. Dit lijkt zo oer- en oersimpel, want ben je niet altijd waar je bent? Het paradoxale is dat het juist vaak helemaal niet zo simpel is. Onze reflex is om aan het onaangename te ontsnappen. En het onaangename dringt zich ontzettend vaak op. Een kind dat een driftbui krijgt, en de woede die je daarbij voelt opkomen. Onzekerheid, twijfel, angst, noem de hele rataplan maar op! We hebben er dagelijks mee te maken. Allemaal onaangename zaken, en het lijkt wel alsof we ons er bijna instinctief van afkeren om ze ook werkelijk te ervaren.
Alle meditatieleraren, of ze nu boeddhist, christen of soefi zijn, proberen ons te bewegen om in de storm van onaangenaamheid te blijven staan, en ons niet af te keren of weg te lopen. Als je de hele situatie aanvaard zoals ie is, dan kom je op een soort kruispunt te staan: het ‘hier-en-nu’, of het volle leven zoals het zich aan je voordoet. Dat is de enige plek waarop je echt ‘wakker’ bent, om het in zen-taal te zeggen. Op alle andere plekken ben je in slaap gevallen.
Ik ervaar dit als een waarheid, die ik telkens weer opnieuw moet ontdekken. Een jaar of twintig geleden, las ik voor het eerst een boek van Pema Chödrön, een Amerikaanse boeddhistische non. Zij doet niet anders dan keer op keer hetzelfde vertellen, namelijk: ‘loop niet weg voor wat er is, alles mag zijn zoals het is, aanvaard jezelf in al je grootsheid en in al je kleinheid’. Toen al trof dit mij, maar nu, twintig jaar later, kan ik keer op keer nog weer denken: ‘oh ja, zo zit het!’ Kennelijk zijn dit soort waarheden van de soort die telkens weer opnieuw ontdekt en doorleefd moeten worden.
Een kleine oefening: Sta in de loop van de dag af en toe even stil (vijf minuten, of vijf seconden, wat je wilt). Ga zitten, en word je bewust van je ademhaling. Laat alles los en aanvaard het huidige moment volledig, hoe je je ook voelt en wat je ook ziet gebeuren. Probeer tijdens deze momenten helemaal niets te veranderen. Sta jezelf toe om dit moment helemaal zo te laten zijn zoals het is, en sta jezelf toe precies zo te zijn zoals je bent.
