Lieve mensen,
Niet zolang geleden stuitte ik op het volgende lijstje*:
How to Make Yourself Miserable
- Think about all the things other people have that you don’t have (e.g., a relationship, a nice home, a new car, a great job, children, a thin body, perfect health, lots of money, success, popularity, beauty, fun, sex) and imagine how happy they are and how happy you would be if you had what they have. Daydream about what your life should look like.
- Keep a running mental list of your “problems,” shortcomings, and how you and your life don’t measure up and what you should do about it. Then make this the central topic of your conversation with others.
- Think about what happened in the past that made you upset–and talk about it.
- Go over past conversations you’ve had and draw conclusions about how that person or persons see you or you see them.
- Think about everything you have to do.
- Have an opinion about everything.
- Notice what you don’t like.
- Think about other people and talk about them.
- Think about yourself and how your life is going.
- Think of all the things that could go wrong and all the terrible things that have happened to other people.
- Spend a lot of time looking at yourself in the mirror.
- Set goals for yourself and your life and wait until you achieve them to be happy.
- Be too busy to let yourself rest, play, do something you enjoy, or do nothing, except maybe watch TV.
In de groef
Ik las dit lijstje in de auto op de terugweg vanuit Frankrijk, helemaal ontspannen na een weekje wandelen. Ik herkende natuurlijk de punten waar ik zelf gevoelig voor ben, maar die leken erg ver weg.
Wat me een paar dagen na terugkomst opviel was dat het o zo makkelijk is om weer in de oude groef terecht te komen. Kennelijk zijn bepaalde manieren om ‘jezelf ongelukkig te maken’ nogal ingesleten. Zodra drukte en volle agenda’s zich aandienen is een flink stuk van de in de vakantie opgedane wijsheid zo weer verdampt.
Ik heb daarom het lijstje uitgeprint, en boven mijn bureau gehangen.
Klein gevaar
Ik realiseerde me wel, dat er een klein ‘gevaar’ in zo’n lijstje schuilt. Dat zit misschien in de titel: ‘How to make yourself miserable’. Daarin krijg je een vrij actieve rol toebedacht. Jij bent degene die jezelf ongelukkig maakt, en jij kunt daar dus ook mee ophouden.
Maar je vraag is of je kunt voorkomen dat ‘je jezelf ongelukkig maakt’. Kun je gedachten over je problemen en zorgen uitbannen? Kun je voorkomen dat je je vergelijkt met anderen? Kun je welbewust ophouden met negatief te denken over je verleden of je toekomst?
Ik denk van niet. Gedachten komen en gaan. Ze op wilskracht tegenhouden lukt niet. Jezelf forceren om positief te denken gaat ook niet. Jezelf niet toestaan dat je anderen bekritiseert helpt niet.
Jezelf betrappen
Wat wel kan is langzamerhand bewust worden wanneer er weer zo’n gedachte opkomt. Ze als het ware ‘betrappen’. Hee, ik ben mezelf weer aan het vergelijken met anderen. Aha, ik zie het hele leven weer eens als een hordenloop. Ho, ik denk weer eens dat mijn hele leven een grote mislukking is.
En dan is het niet zozeer de gedachte die je ongelukkig maakt. Nee, dan is zo’n gedachte eerder een signaal dat je niet in het ‘hier en nu’ bent. Dat je met je hoofd in een conceptuele wereld zit waar een streep loopt tussen ‘jijzelf’, ‘de anderen’ en ‘je leven’. Dat je niet open en kwetsbaar in het leven staat maar je in probeert te dekken tegen imagoschade, tegenslag en onzekerheid. En dat maakt inderdaad ongelukkig.
Niets forceren
Nogmaals: je kunt jezelf niet forceren om hier en nu te zijn, om in die open en kwetsbare staat te zijn.
Wel kun je lijfelijk voelen dat je alleen maar hier en nu leeft, en nergens anders. Je kunt je zintuigen gebruiken om terug te keren naar je directe ervaring in plaats van opgesloten te zijn in gedachten die Onomstotelijk Waar en bovendien Ontzettend Belangrijk lijken te zijn.
De gedachten hoeven niet weg, maar ze kunnen iets van hun importantie en dwingendheid verliezen.
Boven je bureau
Kortom: print bovenstaand lijstje uit, hang het boven je bureau en denk af en toe ‘Aha, dit was nummer vijf van de lijst’ – of iets dergelijks. Als het je lukt.
En als het je niet lukt is het ook helemaal goed.
Lieve groet,
Simone
*Het lijstje komt uit het boek van Gina Lake: ‘Embracing the Now’. Een excerpt ervan is gratis te downloaden via haar website radicalhappiness.com, alwaar ook veel ander gratis materiaal te vinden is.
Verantwoording foto’s: www.flickr.com, onder een Creative Commons License. Fotograaf: fromsandtoglass
