Een van de eerste zenboeken die ik een jaar of vijfentwintig geleden las was ‘The wisdom of no escape’ van Pema Chödron. De wijsheid van stil blijven staan, niets doen, niets ontvluchten. Die titel sprak onmiddellijk tot me, al wist ik destijds nauwelijks iets van zen.
Mensen zijn complexe wezens: een mengeling van opvoeding, culturele invloeden, lichamelijke kenmerken, neurotransmitters, hormonen. En in die complexe wezens kan het stormen – vlagen van emoties en gedachten kunnen je van de sokken blazen.
Elk mens is daarin verschillend. Elk mens heeft een ander ‘klimaat’ zou je kunnen zeggen: bij de een is het vaak zonnig en onbewolkt, bij de ander stormt het vaker. Maar hoe dan ook, van tijd tot tijd steekt er een storm op.
Het mooie van ‘the wisdom of no escape’, is dat het tijdens een storm van gevoelens en gedachten niet de kunst is om zo snel daar uit weg mogelijk te ontvluchten.
Maar eerder om stil te zijn, niet weg te duiken, maar de storm te laten razen.
En dit dan weer niet als trucje te gebruiken als manier om eindelijk eens voor eens en altijd van het innerlijke gestorm af te komen, om nu eindelijk voor eens en voor altijd in het beloofde land aan te komen. Voor altijd aan ‘the sunny side of the street’.
Het padloze pad (zoals zenbeoefenaars dat zo mooi noemen – maar dat zeker niet aan hen voorbehouden is) gaat over totale overgave aan dat-wat-is. Hoe dat er op dat moment ook uitziet – zonder voorbehoud.
En ja: dit klinkt allemaal heel mooi en redelijk en als de zon schijnt. Als de dingen voorspoedig verlopen en je in een prima humeur bent.
Maar juist als het stormt is dit inzicht bijna of helemaal niet bereikbaar. Dan is de werveling van neutransmitters en hormonen, gedachten en gevoelens zodanig dat je het uitzicht op wijsheid benomen wordt.
En toch is dit precies waar om gaat in het meditatieve leven, in het leven hier-en-nu.
Meditatief leven is niet een manier om het altijd heerlijk rustig te hebben. Geen gedoe aan je kop en altijd in een heerlijk badje van innerlijke rust en positiviteit verblijven. Hoe welkom die overigens ook mogen zijn.
Meditatief leven gaat over een oergeloof in de eenheid van het leven. Dat niets of niemand ‘eruit kan vallen’ – zoals zenmeester Ton Lathouwers het zegt. Dat niets of niemand je kan scheiden van God – zoals de mystici uit de christelijke traditie dat zeggen.
Innerlijke wijsheid en totaal van je sokken geblazen worden horen bij elkaar als een pot en een deksel.
.
Want stilte en storm zijn onafscheidelijk.
.
.
Ik wens je een heel fijne week!
.
Simone
verantwoording foto: www.flickr.com, onder een creative commons license. Fotograaf: Zooey
