Vorige week schreef ik over Eckhart Tolle, en hoe hij na jaren gekweld te zijn door depressies en angsten de volgende alsmaar terugkerende gedachte had: ‘I can’t live with myself any longer’. (In dat stukje was overigens een stuk tekst weggevallen, waardoor de lijn van de tekst niet helemaal helder was, dat is bij deze hersteld). (Fot0: www.flickr.com. Fotograaf: Kicki).
Dat was het moment waarop bij hem de volgende gedachte als een bom insloeg: ‘als IK niet langer met MIJZELF kan leven, dan zijn er kennelijk twee van mij. En misschien kan er maar eentje ‘echt’ zijn’. De ‘echte’ ervaring van ‘Ik ben’ lokaliseert Eckhart Tolle niet in de gedachten, maar in het onderliggende ‘ervaringsveld’. Waar gedachten ‘vorm’ zijn, is ik ‘ruimte’, de ruimte waarbinnen gedachten kunnen binnenkomen en weer weggaan. Ze waaien als het ware binnen, en waaien ook t.z.t. weer weg. Nu is dit in onze samenleving een vreemde gedachte. Het is ‘bij ons’ juist belangrijk wat je van iets vindt, wat je mening is. Tolle meent juist dat het koppelen van je ervaring van ‘zijn’ aan je gedachten je in een onzichtbare gevangenis zet. Niet in het minst omdat nogal wat van je gedachten negatief van aard zijn. In de eerste plaats over jezelf. Wie zit er niet vol met negatieve zelf-beoordelingen? Te lelijk, te weinig zelfvertrouwen, niet geslaagd, te dik, te dom, te zus, te zo. En dat vervelende gevoel van inferioriteit wordt niet zelden gecompenseerd door andere mensen nog negatiever te beoordelen, zodat je er zelf relatief weer wat positiever uitschiet.
Het kan een interessant experiment zijn om als je dit soort negatieve, automatische ‘self-talk’ bij jezelf onderkent (dus kritiek hebben op anderen of op jezelf), daar eens op een andere manier mee om te gaan. Niet door te denken: ‘wat denk ik weer stom of negatief’ (want daarmee heb je het in feite alweer tot ‘jouw’ gedachte gebombardeerd). Maar eerder door het te ‘labelen’ als:
‘Er waaien weer negatieve gedachten door me heen’.
Wat ik mooi vind aan dit beeld van ‘waaien’, is dat het het beweeglijke en ‘niet-tastbare van gedachten benadrukt. Gedachten kunnen zelfs stormachtig zijn, maar na enige tijd gaat de wind altijd weer liggen. Het is de kunst om de storm gewoon ‘door je heen te laten waaien’.
De gedachten hoeven dus niet weg. Gedachten laten zich überhaupt niet weg-dwingen (denk maar aan de befaamde roze olifant, als je er niet aan mag denken nestelen ze zich nog eens extra comfortabel in je gedachtewereld!). Maar door jezelf voor te stellen, dat je de ruimte bent, waarin de gedachten rondwaren, geef je de negatieve gedachten niets van je levenskracht. Je verbindt jezelf met de ruimte, maar niet met de negatieve inhoud.
